معرفی اجمالی رشته مدیریت در سوانح طبیعی

با توجه به سوالات مکرر بسیاری از داوطلبان ورود به رشته مدیریت در سوانح طبیعی، توضیحاتی را در این زمینه ارائه می کنم:

پذیرش دانشجو در رشته مدیریت در سوانح طبیعی در مقطع کارشناسی ارشد فقط در دانشگاه تهران صورت می گیرد. البته این رشته در دانشگاه علمی کاربردی (هلال احمر) هم در مقاطع مختلف ارائه می شود.

 

مواد امتحانی این رشته در مقطع کارشناسی ارشد عبارتند از:

1- زبان تخصصی

2- ریاضیات (ریاضی عمومی، معادلات دیفرانسیل، آمار و احتمالات)

3- مکانیک جامدات (مقاومت مصالح و تحلیل سازه های 1)

4- هیدرولوژی و هیدرولیک

5- مبانی سازمان و مدیریت

 

به دلیل شباهت دروس امتحانی این رشته با دورس گذرانده شده در رشته های مهندسی عمران و مهندسی کشاورزی- آب، بیشتر دانشجویان این رشته افرادی هستند که دوره کارشناسی خود را در رشته های عمران و کشاورزی- آب گذرانده اند. اما این بدین معنی نیست که فارغ التحصیلان دیگر رشته ها نمی توانند در این رشته قبول شوند.

در دوره کارشناسی ارشد 25 واحد درسی، به اضافه 2 واحد پیش نیاز و 6 واحد پایان نامه را گذراندیم.

به جز پایان نامه، دیگر واحدها طی دو ترم اول ارائه می شود. بنابراین امکان دارد دوره کارشناسی ارشد را 2 ساله به اتمام رساند.

 

دروس طی شده طی دوره کارشناسی ارشد (که البته هر سال تعدادی درس به این دروس اضافه یا کم می شود) عبارتند از:

- شهرسازی جهت مقابله با سوانح طبیعی

- تخریب محیط زیست و آسیب پذیری در مقابل سوانح طبیعی

- برنامه ریزی و مدیریت پیشگیری

- سازه ساختمانهای مقاوم در برابر سوانح

- کاربرد برداشت از راه دور در بررسیهای سوانح طبیعی

- تأسیسات و تجهیزات شهری در سوانح طبیعی

- سازمان و مدیریت و برنامه ریزی

- تحلیل خسارات و روشهای کاهش آن

- برنامه ریزی و مدیریت در شرایط اضطرار

- کاربرد تئوریهای مدیریت در بحران

- روانشناسی آسیب دیدگان

- روشهای اسکان موقت

- بازسازی مناطق آسیب دیده از سوانح

- سمینار

 

یه کنفرانس دیگه

فقط جهت به روز رسانی می نویسم که "چهارمین کنفرانس بین المللی مدیریت جامع بحران و پدافند غیر عامل در پایداری ملی" هم ١١ و ١٢ اسفند برگزار شد. هر چند که امسال هیچ کدام از استادامون رو ندیدم.

کار در رشته مدیریت در سوانح طبیعی

تا حالا می گفتم که کار برای رشته سوانح طبیعی زیاده، واقعا هم همینطوره؛ اما بالقوه، نه بالفعل.

کار در رشته سوانح طبیعی در صورتی از حالت بالقوه به بالفعل تبدیل میشه که یه معرف خیلی درست و حسابی، یا سابقه کار زیاد داشته باشی. البته هنوز هم سر حرفم هستم که نیاز جامعه به فارغ التحصیلان این رشته خیلی زیاده؛ اما یکی باید اینو به مسئولین محترم سازمانها القاء کنه.

پ.ن. البته الان پس از گذشت مدتی از تاسیس رشته سوانح طبیعی، کم کم این رشته داره به سازمانهای مربوطه معرفی میشه و دیگه چندان نا آشنا نیست....

کارگاه دو روزه عملکرد سازمان ملل متحد، مدیریت سوانح و تغییرات اقلیم

امروز در دانشکده، کارگاه سازمان ملل متحد، مدیریت سوانح و تغییرات اقلیم برگزار شد؛ استقبال خوب بود و تقریبا تمام سالن پر شده بود.

موضوع  سخنرانی ای که توسط دکتر شبستری (ریاست دفتر نمایندگی سازمان ملل متحد برای هماهنگی امور انسان دوستانه (اوچا) در تهران) صورت گرفت، از این قرار بود که Climate Change (تغییرات اقلیمی) علاوه بر اینکه سبب وقوع طوفان، سیل و... می شوند، آثار اجتماعی، اقتصادی و سیاسی زیادی را نیز موجب می گردند. بدین ترتیب که مثلا پس از وقوع سیل یا طوفان، جابه جایی مردم (اغلب از شهر به روستا) را داریم که این مهاجران معمولا در حاشیه شهرها اقامت می کنند و مشکلات زیادی را برای دولت ایجاد می نمایند....

بدین ترتیب در اثر این مهاجرتها، روز به روز بر جمعیت شهر نشین افزوده می شود، مثلا در پیش بینی شده که در بنگلادش، تا سال 2020، 50 درصد مردم شهر نشین خواهند شد. هر ساله 20 میلیون هکتار جنگل از بین می رود و .... و به طور کلی بشریت با بحران در مقیاس جهانی روبه روست.

سخنران بعدی، خانم دکتر تحویلداری (کارشناس دفتر نمایندگی اوچا)، درباره اهداف توسعه هزاره بحث نمود و اشاره کرد که در تمام این اهداف و آرمان ها، توجه به بحث مدیریت سوانح لازم و ضروری است. این آرمانهای هشت گانه عبارتند از

1- ریشه کن کردن گرسنگی و فقر شدید

2- محقق ساختن آموزش ابتدایی همگانی

3- ارتقاء برابری جنسیتی و توانمندسازی زنان

4- کم کردن میزان مرگ و میر کودکان

5- بهبود بهداشت مادران

6- مبارزه با گسترش بیماری ایدز و ویروس آن، مالاریا و سایر بیماری ها

7- حصول اطمینان از پایداری محیط زیست

8- ایجاد مشارکتی جهانی برای توسعه

توجه به بحث مدیریت بحران در رسیدن به این اهداف و آرمانها، سبب صرفه جویی در هزینه ها شده و رابطه مستقیمی با تک تک این آرمانها دارد. بهطور کلی اگر سرمایه گذاری بیشتری بر روی مدیریت بحران و به ویژه فازهای آمادگی و پیشگیری صورت گیرد، به افزایش توسعه می رسیم....

مهندسی کاهش خطر

بیشتر از دو سال از زمان نوشتن پست قبلی این وبلاگ می گذره. دفاع از پایان نامه هم تموم شد و بگذریم از ناحقی هایی که در این بین صورت گرفت که فکر نمی کنم تا حالا نظیر داشت....

تازگی ها شنیدم که اسم رشته مون داره تغییر می کنه و میشه:

“Mitigation Engineering”                مهندسی کاهش خطر

همون طور که دو سال پیش هم گفتم، بزرگترین مشکل رشته سوانح اینه که فعلا  مقطع دکتری برای این رشته در ایران و حتی جهان (اینطور که من پرس و جو کردم) وجود نداره.

* * *

اوایل که تازه می خواستم رو پایان نامه ام کار کنم، اصلا فکر نمی کردم چیزی که به صورت نظری داریم درباره تاثیر حذف اسکان موقت در تسریع روند بازسازی مساکن میگیم، واقعا تا این حد در عمل هم نمود داشته باشه. بازسازی بم چقدر طول کشید و بازسازی لرستان چقدر! لرستان پس از یک سال در حد قابل قبول و پس از دو سال به طور کامل بازسازی شد و این نشون میده که ما (من و اساتیدم) موضوع به جایی رو برای تحقیق انتخاب کرده بودیم (البته موضوع پیشنهاد استادم بود) و این مساله واقعا جای کار داشت.   

نمونه ای از خانه های روستایی بازسازی شده لرستان 

  

الان وقت پیگیریه

اوایل، که استادامون می گفتن زیادجدی نمی گرفتم؛ یا فکر نمی کردم زیاد مهم باشه. اما الان که خودم دارم می گردم، می بینم واقعا همینطوره.

چرا صداو سیما، روزنامه ها،خبرنگارها و... فقط چند هفته و فوقش چندماه اول پس از زلزله، دنبال کار رو می گیرن؟ اون اوایل کار،که وقت امداد ونجات و اسکان اضطراریه، همه به فکر منطقه زلزله زده و کمک رسانی و تامین بودجه و... هستن؛ اما بعدها که کار اصلی «بازسازی» شروع میشه، همه یادشون میره که کار هنوز تموم نشده. فکر می کنن که زلزله و مراحل ساخت سرپناه هم مثل موضوعات دیگه ست که فقط چند روز بحثش باشه و بعدش هم برن سر یه بحث جدید. در حالیکه با توجه به منحنی امکانات- نیازها، هر چی از زمان وقوع زلزله می گذره، نیاز به پشتیبانی افزایش پیدا میکنه، در حالیکه در عمل، همونطور که داریم میبینیم، حمایت و پشتیبانی رسانه ها و ... همینطور کمتر میشه. که باید با یه برنامه ریزی درست این فاصله رو به حداقل رسوند.

*  *  *

پ.ن. البته فکر نمی کنم که دست اندرکاران خودشون این مسائل رو ندونن، اما مثل موارد دیگه هیچ کار خاصی انجام نمیشه. نمی دونم چرا!

ارزیابی بازسازی مسکن روستاهای گیلان پس از زلزله سال ۶۹

در بحث بازسازی، هم می توان  مستند سازی کرد و هم کار ارزیابی را انجام داد؛ که برای ارزیابی لازم است چند سال از اتمام کار بازسازی گذشته باشد تا نتایج کار، کاملا مشخص شده باشد. در کارهایی که در مورد تهیه سرپناه و بازسازی صورت می گیرد، یا مربوط به زمان وقوع سانحه است، یا مربوط به مدت کوتاهی پس از سانحه است که فرایند بازسازی انجام می شود، و یا مربوط به چندین سال پس از اتمام بازسازی است که در آن هنگام، به دلیل روشن شدن نتایج بازسازی انجام شده و با توجه به میزان رضایت مردم از خانه های بازسازی شده شان، می توان به ارزیابی بازسازی انجام شده پرداخت.  

Unknown

در مورد تحقیق منجیل، یا باید تمام ابعاد بازسازی رودبار و منجیل را بررسی کرد، یا فقط فرایند اسکان دائمش را، یا اینکه نوع خانه ها را قبل و بعد از زلزله با هم مقایسه کرد و دید خود مردم چقدر راضی بوده اند و چقدر تغییرات در ساخته های دولتی داده اند؛ و بعد باید دید بازسازی مطابق فرهنگ مردم انجام شده یا نشده. (البته وقتی به منجیل رفته بودم، همه می گفتند خودمان با وام کمی که گرفتیم، به تنهایی خانه هایمان را در حد وسعمان و به سلیقه خودمان ساختیم و بعدها هر کس وضع مالی اش خوب می شد، خانه اش را بزرگتر و مدرن تر می کرد. )

 

شعر

همی دانی که ایران لرزه خیز است

کسی آیا به فکر چاره ای هست؟

مگو سخت است من چاره ندارم

مدیر خوب، ویرانی ستیز است

مدیر خوب، هشیار و دلیر است

مدیر خوب، سستی ناپذیر است

مدیر خوب، واقع بین و پویاست

چو می داند که فردا دیر دیر است

تو ای آگه مدیر خوب بحران

نباید باشی اکنون شاد و خندان

گرت یاد از زرند و بم بیاید

خیال راحت و آسان نشاید

در این یک جمله صد نکته ریز است

که شرط حفظ ایران عزیز است

کنون باید به فکر چاره ای بود

به امکانات و دانش باید افزود

مدیریت همانا راه چاره است

که بی آن ، کار ما ، کار دوباره است

لرستان

دیگر ابتکارات مردم در ساخت سرپناه اضطراری (در چهارمین شب پس از زلزله):

برپا کردن چادر بر پشت تریلی

 

به دلیل بارندگی ، مردم از پلاستیک در ساخت سرپناه اضطراری استفاده کردند

 

 

یکی از مشکلات در توزیع چادرهای امدادی در لرستان این بود که این چادرها فقط به زلزله زدگان واقعی نمی رسید؛ بارها اعلام شده بود که چادرهای هلال احمر فعلا فقط مخصوص بی خانمانهای مصیبت زده روستاها هستند، پس در خیابانهای دردود و بروجرد دست مردم شهرها چه می کنند؟

منبع: روزنامه اینترنتی لور

http://www.loor.ir/nuke/modules.php?name=News&file=article&sid=63

 اینها  برای پایان نامه و سمینارمه